Tablolu Malzeme Sınıfları

Malzeme Sınıfı; malzemelerin nitel ve nicel özelliklerine göre (renk,boy,beden,ebat,aksesuar,vb...) gruplanması ile oluşturulan yapılardır. Malzemelerin ortak özelliklerine göre bir grup altında toplanarak oluşturulan malzeme sınıfları, raporlamada ve malzeme hareketlerinde kullanıcıya kolaylık sağlar. Malzeme üretim aşamasından alış ve satışa kadar malzeme sınıfı şeklindeki sanal sınıf veya tabloları tarafından alınıp satılabilirler.

Buradaki "Ortak Özellik" kavramı ile, Malzeme tanımı içerisindeki malzeme özellikleri birbirinden bağımsızdır. Yani sistem, oluşturulan GENEL malzeme sınıfları için, o sınıfa ait olan malzemelerin malzeme özelliklerinin aynı olup olmadığını kontrol etmez. Bu kontrol TABLOLU tipindeki malzeme sınıfları için söz konusudur.

Malzeme sınıfları GENEL ve TABLOLU olmak üzere iki şekilde oluşturulabilir. 


Genel malzeme sınıfı







Malzeme Sınıfı Genel Malzeme Sınıfı Tablolu Malzeme Sınıfı



Malzeme 
Malzeme sınıf yapısını kullanmanın 3 önemli nedeni olabilir; 

1. Baskınlık özelliği: Malzeme sınıf bağlantıları özelliği ile bir malzeme sınıfının kendisine bağlı malzemeleri üzerinde; Genel Bilgiler, Ambar Parametreleri, Birimler, Fiyatlar, Tedarikçi, Muhasebe Hesapları ve KKK Atama özellikleri üzerinde baskınlık kurulabilir. Yani bu parametrelerde değişiklik olması durumunda, eğer sınıf bağlantıları penceresinde ilgili alana check atılmış ise baskınlık/güncelleme yapılabilir, bunun için malzeme sınıfında değişiklik yapılması yeterlidir.
2. Hareket Kolaylığı: Malzeme hareketleri malzeme sınıfları şeklinde girilerek aslında hareketlerin tek bir satır olarak girilmesi, detaylarda malzemelerin takip edilmesi
3. Raporlamada kolaylık: Raporların malzeme sınıfları şeklinde toplu olarak alınması söz konusudur.

Eğer bu nedenler kullanılmayacak ise malzeme sınıfı yaratmak külfet olacaktır. Bu nedenle ihtiyaç iyi belirlenmelidir. 

"Genel" malzeme sınıfı en esnek gruptur.

Bir genel malzeme sınıfı altına; başka bir genel malzeme sınıfı, tablolu malzeme sınıfı ya da malzeme bağlanabilir.

"Tablolu" malzeme sınıfı ise "Genel" malzeme sınıfına bağlanabilir ancak bir başka tablolu malzeme sınıfına bağlanamaz.

Malzemeler için ise aşağıdaki üç madde sözkonusu olabilir;

1. Birden fazla genel malzeme sınıfına bağlı olabilir.
2. Sadece bir tablolu malzeme sınıfına bağlı olabilir.
3. Herhangi bir gruba bağlı olmayabilir.

Malzeme ve malzeme sınıfları bağlantısını kurmanın çeşitli yolları vardır;

1. Malzeme browser'ı üzerinden F9 Sınıf Bağlantıları penceresi ile
2. Malzeme tablosu hücrelerinden malzeme browser'ına ulaşılarak seçilmesi ile
3. Sınıf ağacı üzerinden sürükle ve bırak özelliği ile

Bir malzemenin "Tablolu" malzeme sınıfına bağlanabilmesi için "Malzeme Tablosu"ndaki genel bilgiler penceresi ile birim set tanımları aynı olmak zorundadır.

Sınıf bağlantı penceresinde "Tablolu" malzeme sınıfı bağlantısı sırasında "genel" ve " birimler" sayfaları otomatik işaretli gelir ve değiştirilemez. "Genel" malzeme sınıfında böyle bir zorunluluk yoktur.

Malzeme tablosu üzerinden atama yapılırken aynı malzeme özelliklikleri ve biriminin aynı olması gerekmez, ancak malzeme üzerinden "Sınıf Bağlantıları" özelliği ile atanma yapılırken, malzeme özelliklerinin tablodaki malzeme özellikleri ile aynı olması gerekir. Tablo için özellik girilmesi şarttır, aksi halde tablo oluşmaz, "Genel" malzeme sınıfı için ise gerekli değildir.

Genel malzeme sınıfında, sınıfa ait detay bilgiler hareket girişi sırasında F9 detay penceresindeki "Dağıtım Şablonu Uygula" veya "Malzeme sınıfı detay satırları" pencerelerinden girilir. 



Dağıtım şablonu uygulaması, girilen hareket eğer şablonda belirtilen tarihler arasında ise olur.

Hareket girişleri sırasında "Malzeme Tablosu" penceresi üzerinde ilgili tablodaki malzemeler seçilip, miktar, fiyat bilgileri girilir. Bu tablo matris şeklindedir. Özelliklerin sayısına ve satır/sütun düzenine göre matris oluşturulur, satır/ sütun öncelikleri değiştirilerek matris istenildiği gibi değiştirilebilir.

Dağıtım şablonu veya malzeme tablosu hep standart miktarlarda sipariş alım ve satımı yapılması gerektiği durumlarda bir kez hazırlanıp, kullanılabilir ya da üzerinde değişiklikler yapılarak aynı şablon kullanılabilir. 

Bir malzemenin "Tablolu" ya da "Genel" malzeme sınıfa bağlanması malzeme üzerinden açılan "sınıf bağlantıları" penceresi ile sağlanıp, yine buradan kaldırılacağı gibi diğer bir özellik de "Malzeme Ağacı"dır. Malzeme ağacı bir ağaç yapısındadır, yukarıda sayılan tüm özellikler sürükle ve bırak özelliği ile buradan da yapılabilir.

Tüm malzemeler seçildiğinde ekranın sağ tarafında hiçbir Genel veya Tablolu malzeme sınıfına bağlı olmayan malzemeler listelenir. Bağlı olanlar ise, seçilen Genel ya da Tablolu sınıf altında listelenir.

Malzeme Özellikleri

Malzemeler ifade edilirken kullanılan karakteristiklerdir. Malzemeleri genel içerisinden ayırt etmek için kullanılır. Mesela kırmızı yazlık ekose kumaş ya da 38 beden mavi lacoste gibi. Burada yazlık ve ekose ile 38 beden ve mavi malzeme özellikleridir.

Malzeme özellikleri tablolu malzeme sınıfları oluşturma sırasında aktif olarak kullanılır. Bir malzemenin belli bir tabloya üye olması için uygun özelliklerin atanmış olması gerekir. Malzeme tablosunda herbir hücre için bir değer sözkonusudur ve aynı özelliklere sahip birden fazla malzeme aynı tabloya atanamaz. 

Örnek 1 (Tablolu Malzeme Sınıfı)

Tms.001 Pantolonlar

Malzeme özellikleri Özellik değerleri

Renk...................................... Mavi,Siyah,Kırmızı 
Beden.................................... 36,38,40
Model................. .................. Fermuarlı,Düğmeli
Marka.................................... Lee,Levis

Tablolu malzeme sınıfına malzeme kartı bağlanacaksa yada tablolu malzeme sınıfına bağlanacak malzemeler malzeme sınıfı üzerinden otomatik oluşturulacaksa, "Tablolu malzeme sınıfı" kartı içerisinde özellikler mutlaka girilmiş olmalıdır.

Tablolu malzeme sınıfına bağlanacak malzemelerin özellikleri, sınıfın malzeme özellikleri içerisinde bulunmuyorsa ilgili malzeme sınıfa bağlanamaz.

Tablolu malzeme sınıfı içerisinde malzeme özellikleri aşağıdaki gibi kaydedilir. Her özellik satırının tüm değerleri kart içerisinde seçilmelidir. Özellik penceresindeki satır/sütun kolonu; Özellik değerlerinin oluşturulacak tabloda satırda veya sütunda yer alması için kullanılır. 




Tablolu malzeme sınıf kartı kaydedildikten sonra üzerinde F9 Malzeme tablosu ile malzeme özellikleri kombinasyon sayısı kadar hücre içeren malzeme tablosuna ulaşılır. 
Sınıfa malzeme ataması; 
1- Özellikleri tablolu malzeme sınıfı ile örtüşen mevcut malzeme kartları uygun hücrelerden seçilerek 
2- Malzeme tablosundan "Otomatik Malzeme Kartı Ataması" ile tablodaki hücre sayısı ve sınıf özellikleri ile örtüşen malzeme kartı oluşturularak 
3- Malzeme kartı üzerinden F9 sınıf bağlantılarından bağlanacak malzeme sınıfı seçilerek 4- Malzeme sınıf ağacından sürükle ve bırak özelliği kullanılarak yapılabilir. 





Otomatik malzeme kartı ataması aşamasında karşımıza çıkan "otomatik malzeme (sınıfı) kartı üretme" penceresinde oluşturulacak malzeme kartlarının kodu istenilen kod yapısı ile oluşturulur. 
Malzeme özelliklerinin malzeme kodunda yer alması isteniyorsa aşağıdaki gibi özellik değerleri seçilerek istenilen kısaltmalar belirlenir.

Tablolu malzeme sınıfı kaydedildikten sonra yukarıdaki kod yapısına göre malzeme kartları otomatik oluşturulmuş olacaktır.

Otomatik Malzeme Sınıfı Üretme

Aynı anda birden fazla sayıda malzeme ya da malzeme sınıfı kartı üretmek için Malzeme modülü altındaki İşlemler menüsü altında yer alan Otomatik Malzeme(Sınıfı) Üretme seçeneği kullanılır. 

Üretim işleminde geçerli olacak koşul ve özellikler malzeme(sınıfı) üretme filtre satırlarında belirlenir. Aynı anda sadece bir malzeme ya da malzeme sınıfı türü için kart üretilebilir. Tür seçimi Malzeme(Sınıfı) türü filtre satırında yapılır. Üretilecek kart sayısı ise Kart sayısı filtre satırında belirtilir.

Kart üretiminde öncelikle hangi türde ve sayıda kartın üretileceği ve kartların bazı temel özellikleri belirlenir. filtre satırlarında belirlenir. Daha sonra malzeme kodlarının ne şekilde verileceği belirlenir. Kodlama tanımı yapılırken malzeme özelliklerinin ve özellik değerlerinin kodlara yansıması sağlanır. Böylece üretilecek malzemeler için özellik ataması kayıtları da oluşturulmuş olacaktır.